Ostrea Lyceum in Goes
Met onze kersverse vrijwilliger Rianne togen we op 10 maart 2015 naar het Zeeuwse land. Een plek met veel erfgoed inzake ons slavernijverleden. Land aan zee, waarnaar de naam van de school ook verwijst ‘oester’. Een mooi symbool voor het ontluiken en uitbotten en voor de transformatie die onderwijs kan bewerkstelligen. De parel die ongewenste zaken inkapselt heeft deze dag een dubbele betekenis. Stichting Stil Verleden wil juist zichtbaar en hoorbaar maken wat ingekapseld of stil is.
Mij treft in school een altaar met objecten vanuit een drietal verschillende religies. Op deze christelijke school blijkbaar geen strijd om wie de waarheid in pacht heeft. Er zijn ook vitrines met mooie werkstukken. Zoals wij daarnaar kijken, zo kijkt een docent naar de educatiekoffer waarop het logo van de Tros te zien is. Een koffer gevuld met geschiedenis en ook op zichzelf weer een geschiedenis.
De leerlingen worden verdeeld. De vuurdoop van Rianne die nu voor het eerst alleen voor een groep leerlingen staat. Dat gaat ondanks wat plankenkoorts prima, fideel gesteund door docent Mark. Het enthousiasme van de leerlingen spreekt boekdelen.
In het geschiedenislokaal luisteren de leerlingen naar mijn levensverhaal, waarin beide kanten van de ‘slavernijmedaille’ tot leven zijn gekomen. Wat een contrast tussen hoe ik ooit vanuit Suriname naar Nederland kwam om te studeren en het verhaal van de kansloze au pair van nu! Zij arriveerde hier vanuit den verre om louter eigendom te zijn van mensenhandelaren. Het is voor een aantal van hen moeilijk te bevatten dat ze zo misbruikt werd, zonder enige hoop om aan dat leven te ontsnappen.
De leerlingen vinden het Amsterdams slavernijmonument mooier dan het Zeeuwse. Ze willen onze mening weten. We praten over de symboliek van het beeld. Over de poort naar de vrijheid onder andere. Monumenten zijn belangrijk. Want afschaffing van de slavernij heeft niet geleid tot vrijheid en gelijkwaardigheid, menen de leerlingen. Er komt toch nog steeds discriminatie voor en slavernij. Dat zie je aan het au pair verhaal. Dat zie je aan strijd tussen groepen en geloven anno 2015.
Niet alleen bij ons maar ook in Amerika is hard gevochten tussen voor- en tegenstanders om een eind te maken aan de slavernij. Mensen als Martin Luther King hebben vervolgens een lans gebroken voor rassengelijkheid die niet vanzelf ontstond na afschaffing van de slavernij. Hij streed met woorden om dat kwaad in te kapselen, zodat in de samenleving het besef van gelijkheid zou ‘parelen’.
Het Ostrea Lyceum doet haar naam eer aan, met leerlingen als pareltjes.