Anton de Kom – Schrijver, strijder, wegbereider

Vanaf 26 maart 2022 is in het Nederlands Openluchtmuseum de tentoonstelling Anton de Kom -schrijver, strijder, wegbereider te zien. De in Suriname geboren Anton de Kom (1898 – 1945) was een antikoloniaal denker, schrijver, dichter, mensenrechtenactivist en verzetsstrijder. Zijn bekendste werk is het boek ‘Wij slaven van Suriname’ uit 1934; een aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. De Kom was de eerste schrijver die de geschiedenis van Suriname vanuit niet-westers perspectief aan de orde stelde. Hij streed voor een menswaardig bestaan, niet alleen voor zijn onderdrukte landgenoten, maar voor iedereen die lijdt onder uitbuiting en onderdrukking. In zijn werk kaart De Kom het onrecht aan dat het koloniale systeem veroorzaakt, vooral op persoonlijk niveau. In 2020 kreeg Anton de Kom een eigen venster in de Canon van Nederland. In deze co-creatie met de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson presenteert het Openluchtmuseum Anton de Kom en zijn gedachtegoed aan een breed publiek. Aan de hand van thema’s; de verbinder, de leraar, de aanklager, de strijder, de wegbereider en een speciaal voor de tentoonstelling gemaakt kunstwerk ‘Papa de Kom’. Daarmee laat het museum zien dat de strijd van De Kom nog altijd actueel is. In de ruimte zijn plekken waar bezoekers met elkaar in gesprek kunnen gaan aan de hand van dilemma’s en vraagstukken naar aanleiding van citaten van Anton de Kom. Hoeveel veranderde er tussen zijn tijd en de onze? Zijn er gelijkenissen tussen de protesten in solidariteit met Black Lives Matter en de strijd van De Kom?

Foto: familie-archief De Kom

Papa de Kom
Speciaal voor deze tentoonstelling maakt de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson, in samenwerking met studenten van de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo en jongeren bij het Forensisch Centrum voor Adolescenten in Amsterdam en Assen, een levensgrote installatie. Het kunstwerk bestaat uit een holografisch portret van Anton de Kom dat boven circa 200 geboetseerde koppen zweeft. Hiervoor gebruikt Doorson roodbakkende klei die hij heeft gemaakt van aarde uit het district Para in Suriname, De Koms geliefde geboorteland. De inheemse bevolking gebruikt deze aarde voor het maken van kruiken. Met ‘Papa de Kom’ verbeeldt Doorson de vele mensen die Anton de Kom hoop gaf, door te luisteren en hen een perspectief te bieden. In het werk staat het menselijke verhaal centraal, vooral dat van diegenen in de samenleving die leven onder zware en onrechtvaardige leefomstandigheden.

Over Ken Doorson
Ken Doorson (Moengo (Suriname), 1978) heeft zijn opleiding gevolgd aan de Feffik Painting and Decorating School Curaçao, de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Doorson staat bekend om zijn grote kleurrijke portretten in een historische context. Zijn werk is wereldwijd tentoongesteld waaronder in Nederland, België, Frans-Guyana (Biennale du Marronage) en Suriname. Ken Doorson woont in Suriname en werkt afwisselend in Suriname en Nederland.

De tentoonstelling is een co-creatie van het Nederlands Openluchtmuseum, de Surinaamse kunstenaar Ken Doorson en ontwerpbureau Kinkorn.

Met medewerking van de Anton de Kom Stichting, NAKS Suriname, Stichting Stil Verleden, Etchica Voorn, studenten van de Nola Hatterman kunstacademie in Paramaribo, jongeren bij het Forensisch Centrum voor Adolescenten in Amsterdam en Assen, Karwan Fatah-Black, Roy Wijks, André Reeder en Ernestine Comvalius.

Anton de Kom – schrijver, strijder, wegbereider is vanaf 26 maart 2022 te zien in het Nederlands Openluchtmuseum.