Scholenproject week 3 ‘Rondje Nederland’
Ver van de hectiek van de Randstad bezocht ik deze week 6 scholen; van het hoge Noorden naar Gelderland en het Brabantse land:
- het Stellingwerfcollege in Oosterwolde, 2&3 VWO
- RGS de Borgen (afdeling Lindenborg) in Leek, 6 VWO 5 HAVO
- OSG Sevenwolden in Heerenveen, 5&6 Gymnasium/VWO
- Dorenweerd College in Doorwerth, 4&5 HAVO en 5&6 VWO
- Eldecollege in Schijndel, 13/14 jarige TTO VWO leerlingen
- Beekvliet Gymnasium in St. Michielgestel, 4 Gymnasium
Dagelijks vertrok ik vanuit Doorn met de expositiekoffer – aandenken van een dierbare nicht – met daarin o.a. een pangi (Surinaamse omslagdoek), katoen, suikerriet, boeien. Hoewel de lente deze week officieel begon, was daar in de straffe wind, sneeuw en regen nog niets van te merken. ‘Zonniger’ was het in de scholen waar leerlingen meedachten over de geschiedenis van de slavernij, over de mensenrechten.
De discussies over gelijkheid (heeft afschaffing van de slavernij daartoe geleid?) kwamen wisselend op gang. Mooi hoe één van de leerlingen zei: “Gelijkheid begint bij jezelf”. Anderen meenden dat je toch altijd alleen maar soortgenoten uit eenzelfde cultuur kiest. Genoeg om over van gedachten te wisselen.
Naar aanleiding van de prent ‘Plantage Directeur – huisslavin – foetoeboy’ antwoordde men op de vraag welke rol ze zouden willen aannemen, dan toch maar liever slavenmeester te willen zijn. Het slaaf zijn leek leerlingen en docenten gruwelijk. Fijn dat leerlingen zich inleefden en er zo eerlijk over spraken!
Ontroerend was de vraag van een leerling “bent u slaaf geweest?” Waarop ik vertelde inderdaad nazaat te zijn van tot slaaf gemaakten èn van Europeanen. Mijn overgrootvader kwam in 1796 vanuit Duitsland naar Suriname, waar hij met een slavin drie kinderen kreeg. Deze kinderen erkende hij door ze zijn naam te geven. De naam die ik nu nog draag: Karg.
Het was telkens weer ‘intunen’ op wat de leerlingen al dan niet wisten van het Nederlands en/of Amerikaans slavernijverleden. In een geval had ik een mooi voorbereidend gesprek met de geschiedenisdocent. Ook hoorde ik van een docente die de MiraKa blogs vooraf gelezen had. Chapeau voor alle investeringen om het goed te laten verlopen. Er was zelfs een school die in de pauze drinken en koekjes serveerde.
Tot slot. Opmerkelijk was de leerling die me opviel door zijn hoed. Zo koesterde hij zijn grootmoeder die altijd hoeden droeg, vertelde hij. Een link naar voornoemde koffer van mijn overleden nicht en tevens een link naar de Erfgoededucatie: Kennis nemen van dat wat het verleden aan onze cultuur heeft bijgedragen en zo het bewustzijn vergroten.
