Vechtcollege Weesp: slavernijverleden in de klas en op locatie
Woensdagochtend 3 april 2013 was MiraKa te gast op het Vechtcollege te Weesp voor een introductieles ‘Slavernij’ in de 2e klas TTO. ‘s Middag liepen 10 leerlingen en 3 docenten in Amsterdam de slavernijwandeling als buitenschoolse activiteit.
’s Ochtends kwam ik helaas één uur te laat door een zeer ernstig ongeluk op de A2. De geschiedenisdocent had moeten improviseren, maar schakelde snel over naar mijn les. Die les was bedoeld als aanvulling op de reguliere geschiedenislessen over slavernij. Leerlingen hielpen bij het tentoonstellen van materiaal. Na een persoonlijke introductie en een beknopte presentatie werd de film Buchi Fil getoond. Voordien waarschuwde ik de leerlingen voor de heftigheid van het verhaal. Het nagesprek was te kort om afdoende in te gaan op alle vragen en interpretaties. Dat kan door school worden vervolgd in de verwerkingsfase. Zie ook tekstblok over de film hierna. Overigens mijn petje af voor de aandacht van de leerlingen na al dat geduldige wachten!
In de middag kwamen leerlingen en docenten naar Amsterdam voor een wandeling langs aan slavernij gelinkte gebouwen. Op de Dam wierpen kermisattracties schaduwen over het plein. Dat belette ons niet lang stil te staan bij het timpaan aan de achterzijde van het Paleis op de Dam. De stedenmaagd strekt daarop haar armen uit om de schatten van de toen bekende vier werelddelen in ontvangst te nemen. Gezien het bouwjaar van het paleis (1648-1665) omvatten deze schatten ook de winst die via slavenarbeid Nederland bereikte.
Op het pittoreske Begijnhof bekeken we de Presbyteriaanse kerk waar Lea Parijs, een slavin die met haar eigenaar naar Nederland was gekomen, gedoopt werd. Veel plantagehouders, kooplieden en schippers namen tot slaaf gemaakten mee naar Nederland als statussymbool.
Aan de Herengracht 502, ambtswoning van de burgemeester, hoorden de leerlingen over Paulus Godin, bewoner uit de dagen van de slavernij. Hij was bestuurder van de Sociëteit en bewindvoerder van de West Indische Compagnie.
‘The legend of Buchi Fil’ van regisseur en scenarioschrijver Germán Gruber van Curaçao heeft in oktober 2010 op het filmfestival van Trinidad en Tobago de prijs van beste korte film in de wacht gesleept. Bij de prijs hoort een cheque van 3.000 dollar.
‘The Legend of Buchi Fil’ is het afstudeerproject van Gruber en drie Antilliaanse studenten van de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en gaat over het slavernijverleden. Reden voor het maken van deze film is dat er maar weinig bekend is over de slavernij op de Antillen. Met deze film, die zich met name richt op de jeugd, proberen de makers het onderwerp slavernij een gezicht te geven.`
De film is gebaseerd op het gedicht van Pierre Lauffer over de slaaf Buchi Fil. Buchi Fil staat symbool voor de strijd voor onafhankelijkheid en vrijheid. In dit gedicht weigert de trotse slaaf Buchi Fil bij het ochtendappèl te buigen voor zijn meester. De meester wil wraak, zoekt een goed moment om Buchi Fil een afranseling te geven, maar is bang voor de fysieke kracht van de slaaf. Tenslotte weet hij hem toch te vermurwen door Buchi’s geliefde de slavin Mosa Nenate verkopen. Buchi Fil stort zichzelf daarna van de kliffen, waar in de zee zijn roep nog steeds te horen is. Het gedicht dateert al uit 1955. Het is verschenen is verschenen in de bundel Kantika pa Bientu.
Het gedicht heeft ook andere Antilliaanse kunstenaars geïnspireerd. Zo heeft Ced Ride dit gedicht prachtig op muziek gezet (http://youtu.be/NrNIMu3uzHg).