Sailing Letters op Damstede College

Sailing Letters, het educatieve programma van Stichting Stil Verleden en de School der Poëzie, wordt uitgevoerd op het Damstede College. Leerlingen van havo-4 en vwo-4 duiken in de materie en creëren fraaie gedichten. Ook dankzij de fantastische begeleiding van twee docenten. 

Aan de hand van mijn eigen verhaal maken de leerlingen kennis met het Nederlands slavernijverleden. Zolang als er mensen zijn, zijn er slaven, wat te zien is in de presentatie vanaf de Griekse oudheid tot nu. De leerlingen staan om de educatie koffer. Ze horen het verhaal achter elk object. Vragen als hoe werden de boeien gebruikt, hoe ontsnapten ze werden gesteld.

Een leerling vertelde dat zijn overgrootouders slaaf waren geweest. Dat verhaal had hij van zijn oma gehoord. Zijn ouders zelf wilden niets met slavernij te maken hebben. Dat was heel erg geweest, dus pijnlijk, niet over praten. Nu was zijn oma dood en kon hij haar geen vragen meer stellen.

In 1980 zijn door een Nederlandse onderzoeker brieven ontdekt in het nationaal archief in Londen. Ze maakten deel uit van de buit die Engelse kapers in de 17e en 18e eeuw veroverden op Nederlandse schepen. Naast persoonlijke brieven zijn er zakelijke en ambtelijke brieven, kattenbelletjes en boekhoudingen van slavenplantages.

Persoonlijke brieven vormen een goed uitgangspunt waarin slavernij en slavenhandel aan de orde komen. Voor de schrijfopdracht moesten de leerlingen een hoofdpersoon kiezen voor hun gedicht. Dat kon zijn een slavin, de Meester, een jongen, een meisje, maar ook het bos, de zee, of de plantage.

Katoenplant

Het schemert, soms hoor ik mensen lachen,

dan wat geschreeuw en dan is het weer stil.

Ik sta hier de hele dag in de brandende zon

wachtend tot dat ik weer binnen mag.

Vandaag was er weer een plukker minder.

                                                                                Jens