Het groene hart van Nederland
Midden in het groene hart van Nederland ligt Kamerik. In de gezellige recreatiezaal van De Cope houdt Passage Kamerik haar maandelijkse avond, die deze keer in het teken staat van het Nederlandse slavernijverleden.
De kern van mijn lezing gaat over het thema slavernij in brede context met bijzondere aandacht voor vrouwen in de slaventijd. De lezing begint met de historie van de slavernij vanaf de oudheid en eindigt met de betrokkenheid van Nederland bij de slavernij vanaf 1585. Deze betrokkenheid begint met de slavernij in de kolonies van de VOC in Azië en loopt naadloos over in de slavernij in de kolonies van de WIC in de America’s.
Geen mooie geschiedenis, maar weliswaar interessant, zeker voor nu, waarin zoveel maatschappelijke thema’s als vluchtelingen, migranten of mensen van kleur, de Zwarte Piet- discussie, het kolonialisme, discriminatie en ga zo maar door besproken worden. Daar zal ik het niet overhebben, maar wat ik wel kan zeggen is dat veel met het verleden te maken heeft. En om het heden te begrijpen is het goed om terug te gaan naar het verleden. Ik begin in de zaal met mijn persoonlijk verhaal, heel kort. Dat is nodig, want zo neem ik in gedachten de mensen mee en zullen ze begrijpen wat de rol van Nederland is geweest, waarom ik en velen met mij uit Suriname en Caraibisch Nederland nu hier wonen.
In de goed gevulde zaal met een gemiddelde leeftijd van 80 luisteren vrouwen naar mijn verhaal. Ik zie en ik voel de stille reacties. De informatie wat ik overbracht was voor velen van hen volkomen nieuw. Daar werd iedereen stil van. Een nieuwe wereld ging open. In de pauze werden vragen gesteld en kon men met de koffie of thee in de hand een kijkje nemen langs de tafels. Totslot was er de nodige aandacht voor de educatiekoffer met de objecten, wat ik het erfgoed van de slavernij noem. Een begrip wat tegenwoordig een combinatie is van materieel en immaterieel erfgoed. Sporen uit het verleden in het heden, die zichtbaar en tastbaar aanwezig zijn. De avond eindigt met het zingen van het Wilhelmus.
Maria Reinders-Karg