Op de Bijlmerhorst en de Polstok

Gastlessen in Amsterdam Zuidoost 13 juni 2025

Vrijdag de 13e, een dag die voor sommigen beladen klinkt, maar voor mij vooral betekenisvol werd. In Amsterdam Zuidoost gaf ik die dag twee gastlessen over het koloniale en slavernijverleden: eerst op basisschool de Bijlmerhorst, later op de Polstok, een school op nog geen steenworp afstand.
Ik was ruim op tijd en nam de omgeving in me op: drie scholen pal naast elkaar, met daartussen een islamitische basisschool en een sportveld. Er was duidelijk goed nagedacht over de inrichting van deze educatieve plek.

De scholen zijn gemengd, of moet ik zeggen: divers? Als de leerlingen binnenkomen, sta ik bij de deur om ze een hand te geven. Voor mij is dat een belangrijk moment van ontmoeting. De namen die ik hoor zijn soms lastig uit te spreken, en we lachen samen als dat even misgaat. Het herinnert me aan hoe slaafgemaakte kinderen hun eigen naam verloren en een nieuwe opgelegd kregen, een verlies van identiteit dat diep raakt.

Tijdens de les deel ik mijn persoonlijke familieverhaal. De leerlingen hebben al eerder geleerd over het slavernijverleden, en dat merk je. Eén leerling legt helder uit wat kolonies zijn. Ik kan direct een brug slaan naar mijn eigen achtergrond: ik ben geboren in de voormalige kolonie Suriname.
We praten over verhalen, stellen vragen, bekijken de objecten uit de educatiekoffer en daarachter schuilen telkens weer menselijke verhalen. De leerlingen luisteren aandachtig.

De afsluitende opdracht is klein, maar krachtig: op kaartjes schrijven ze één zin af, ‘Vrijheid is voor mij…’ De antwoorden zijn soms poëtisch, soms ontwapenend eerlijk, en vaak ontroerend. Een enkeling tekent in plaats van te schrijven.

Wat een bijzondere kinderen. Wat een aandachtige klassen. Wat een dag.